วันเสาร์ที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2556

พันธุกรรม Genetics

การถ่ายทอดลักษณะที่เชื่อมโยงทางเพศ
            การถ่ายทอดลักษณะใดลักษณะหนึ่งสู่ลูกหลานที่เชื่อมโยงทางเพศ เป็นการถ่ายทอดลักษณะที่เชื่อมโยงกับเพศของปลาหางนกยูง ลักษณะถ่ายทอดทางเพศจะมีสองแบบคือ ถ่ายทอดผ่านตัวผู้หรือผู้ที่เป็นพ่อ( Y-linked ) และลักษณะที่ถ่ายทอดผ่านตัวเมียหรือผู้เป็นแม่ (X-linked)

การถ่ายทอดลักษณะผ่านตัวผู้ ( Y-linked )

          การถ่ายทอดลักษณะผ่านตัวผู้เป็นการถ่ายทอดลักษณะจากพ่อสู่ลูกชายโดยตรง ปลาทุกตัวที่เป็นตัวผู้จะถ่ายทอดลักษณะที่เชื่อมโยงกับเพศสู่ลูกที่เป็นตัวผู้โดยตรง และลูกๆตัวผู้ทุกตัวจะถ่ายทอดลักษณะไปยังหลานที่เป็นตัวผู้ต่อไป ลักษณะนี้จะเหมือนนามสกุลที่ส่งผ่านไปเป็นทอดๆ ของผู้ชายไปยังลูกหลาน โดยไม่สนใจว่าแม่จะเป็นสายพันธุ์ใด 

ตัวอย่างตอนที่1
         อเมริกันพิงค์ไวท์ เป็นปลาที่มีข้อหาง หาง และกระโดงขาว ลักษณะนี้เป็นลักษณะเชื่อมโยงกับเพศที่ถ่ายทอดทางตัวผู้ เมื่อผมได้ อเมริกันพิงค์ไวท์ตัวผู้มาตัวหนึ่ง ผมตั้งชื่อมันว่านาย แดง นามสกุล พิ้งค์ไวท์ ผมตั้งชื่อนี้เพราะหางมันมีเหลือบแดงๆอยู่ด้วย  และพิ้งค์ไวท์เป็นลักษณะที่มันจะส่งต่อให้กับลูกชายทุกตัว เมื่อเอา นายแดง พิ้งค์ไวท์ ไปผสมกับ ตัวเมียโมเสค ลูกชายที่เกิดมาทุกตัว มีข้อขาวหางขาว อาจมีลายเลอะๆที่หางติดมาด้วย แต่ทุกตัวยังเป็น พิ้งค์ไวท์อยู่ ผมขายลูกปลาตัวผู้ออกไปตัวหนึ่ง ชื่อ ด่าง นามสกุล พิ้งค์ไวท์ เพราะหางมันด่างๆ เจ้าของใหม่มีทักสิโดหางขาวตัวเมีย นำมาผสมกับนายด่าง ได้ลูกตัวผู้ทั้งหมดมีข้อขาวทับบนข้อทักสิโด ลูกๆตัวผู้เหล่านี้จะใช้นามสกุลตามพ่อ และปู่ ทวด ว่า พิ้งค์ไวท์ เป็นลักษณะที่ถ่ายทอดผ่านทางตัวผู้สู่ตัวผู้โดยตรงส่งต่อกันไปเป็นทอดๆ
          อเมริกันพิ้งค์ไวท์ เป็นลักษณะถ่ายทอดทางตัวผู้ ตัวเมียไม่สามารถถ่ายทอดลักษณะนี้ได้ 
ตัวอย่างตอนที่ 2
          น้องสาวนายด่าง พิ้งค์ไวท์ เกิดจากพ่อที่เป็นพิ้งค์ไวท์ ก็เลยตั้งชื่อ โดยให้มีนามสกุลเหมือนพ่อ ชื่อ นางสาว ฟ้า นามสกุล พิ้งค์ไว้ท์ เพราะหางเธอมีลายอมฟ้านิดหน่อย แต่เธอไม่มีข้อพิ้งค์ไวท์เหมือนพี่น้องที่เป็นตัวผู้ เพราะ Y-linked ถ่ายทอดจากตัวผู้สู่ตัวผู้เท่านั้น เธอจึงไม่ได้รับเอาลักษณะนี้มาเลย เมื่อนำเอานางสาว ฟ้า มาผสมกับนาย ดำ มอสโคว ลูกชายทุกตัวไม่มีตัวใดออกมาเป็นพิ้งค์ไวท์แม้แต่ตัวเดียว แต่ลูกชายทุกตัวมีหัวที่เป็นเคลือบแบบโลหะ ของมอสโคว เพราะมอสโควเป็นอีกลักษณะหนึ่งที่ถ่ายทอดผ่านทางตัวผู้  และลูกชายของเธอบางตัวมีหางติดลายมาด้วย นางสาวฟ้าก็เลยเปลี่ยนนามสกุลของเธอเป็น นาง ฟ้า นามสกุล มอสโคว เพราะเธอไม่สามารถให้ลูกชายที่เป็นพิ้งค์ไวท์แม้แต่ตัวเดียว แต่กลับให้ลูกชายที่เป็นมอสโควทุกตัว บางตัวมีหางลายได้อีกต่่างหาก

การถ่ายทอดลักษณะผ่านตัวเมีย (X-linked)
        ลักษณะที่ถ่ายทอดผ่านตัวเมียหรือผู้เป็นแม่ (X-linked)เป็นลักษณะที่เชื่อมโยงกับเพศอีกแบบหนึ่ง การถ่ายถ่ายทอดลักษณะผ่านตัวเมีย(X-linked)นี้ เป็นการถ่ายทอดลักษณะ ที่ถ่ายทอดไปยังลูกชายโดยผ่านทางแม่ และสามารถถ่ายทอดไปยังลูกสาวได้ทั้งทางพ่อหรือทางแม่ ตัวผู้ไม่สามารถถ่ายทอดลักษณะที่เป็น (X-linked) นี้ไปยังลูกชายโดยตรงได้ แต่ลักษณะที่ถ่ายทอดทางตัวเมียนี้ ตัวผู้สามารถถ่ายทอดโดยอ้อมไปยังหลานชายได้ โดยตัวผู้ต้องถ่ายทอดลักษณะผ่านไปยังลูกสาวก่อน แล้วลูกสาวจึงผ่านต่อไปยังตัวผู้รุ่นหลาน
ตัวอย่าง 1
       เรดเลซเป็นปลาหางนกยูงผิวงู ครีบหางสีแดง สีแดงของเรดเลซนี้เป็นลักษณะที่ขึ้นกับเพศ โดยถ่ายทอดลักษณะผ่านทางตัวเมีย หรือทางแม่่ ดังนั้นเราจะเห็นว่าฝูงปลาเรดเลซ ตัวเมียทุกตัวจะมีหางสีแดง ตัวเมียที่มีหางสีเหลืองใสจะไม่มีลักษณะของเรดเลซนี้
       เมื่อนำตัวผู้เรดเลซตัวหนึ่ง สมมุติว่่าชื่อนายแดง นามสกุล ผิวงู ตามตัวอย่างก่อนหน้า การตั้งนามสกุลผิวงูเพราะ นายแดงมีผิวงูเป็นลักษณะถ่ายทอดทางตัวผู้ ซึ่งลูกชายจะเป็นผิวงูทุกตัว ถ้าให้นายแดงไปผสมกับ ปลาหางนกยูงที่มีหางเหลืองใส เราสามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้เลยว่า ลูกชายทุกตัวเป็นผิวงู และสีครีบจะไม่มีสีแดงเลยแม้แต่ตัวเดียว แต่จะเป็นโทนเหลือง ที่เป็นเช่นนี้เพราะสีแดงไม่สามารถผ่านจากพ่อไปยังลูกชายได้โดยตรง แต่ลูกสาวของนายแดง ทุกตัวกลับมีหางสีแดงอมเหลือง ทั้งนี้เพราะนายแดงสามารถถ่ายทอดลักษณะสีแดงของเรดเลซไปยังลูกสาวได้ ลูกสาวจึงเป็นลูกครึ่งแดงเหลือง จะเห็นว่า ลูกชายนายแดงทั้งหมด เป็นปลาหางนกยูงสายพันธุ์ที่เรียกว่าเยลโลเลซ
ดังนั้นเรดเลซหรือเยลโลเลซจึงถูกกำหนดด้วยลักษณะถ่ายทอดผ่านทางผู้เป็นแม่เท่านั้น

ตัวอย่าง 2
   



ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น